Αν ο καθένας μας κουβαλά εντός του μία βιβλιοθήκη ,ως απάντηση στον καθηγητή Ρίχτερ;

Η υπόθεση με τον καθηγητή Χάινς Ρίχτερ, όπως φαίνεται, απασχόλησε κι απασχολεί από χρήστες social media μέχρι και τηλεπερσόνες. Ο Ρίχτερ έγραψε ένα απαράδεκτο βιβλίο στο οποίο εν ολίγοις γίνεται απολογητής των ναζί χρησιμοποιώντας την ''επιστήμη'' ως όπλο κάθαρσης.

Παρόλα αυτά το σύρσιμο στα δικαστήρια για την προάσπιση ναζιστικών πρακτικών- και όχι για την επιστημονική έρευνα- όπως λαθεμένα παρουσιάζεται- μοιάζει με δυστοπικό μυθιστόρημα.

Συνειρμικά θυμήθηκα τον Ρέι Μπράντμπερι και το βιβλίο του ''Φαρενάιτ 451''. Το 451 είναι σημείο αυτανάφλεξης του χαρτιού. Ο τίτλος αντικατοπτρίζει το περιεχόμενο του βιβλίου, καθώς στο φουτουριστικό και αλλοτριωμένο σύμπαν που πλάθει ο Μπράντμπερι (τοποθετημένο σε ένα ακαθόριστο μέλλον, σε κάποιο μη προσδιορισμένο γεωγραφικό σημείο των ΗΠΑ), το κάψιμο του χαρτιού είναι μια υπόθεση υψίστης κρατικής ασφαλείας. Τα βιβλία έχουν κηρυχτεί παράνομα και σε αυτή τη στρεβλωμένη πραγματικότητα, οι πυροσβέστες είναι επιφορτισμένοι με το να βάζουν τις φωτιές, αντί να τις σβήνουν. Κάθε βιβλίο που εντοπίζεται, οφείλει πάραυτα να απανθρακωθεί και ο ένοχος αναγνώστης είναι βέβαιο πως θα τιμωρηθεί. Το ειρωνικό της υπόθεσης είναι ότι ο Μπράντμπερι αφορμάται για το έργο του από δύο ιστορικά γεγονότα, το πρώτο είναι η καύση της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και το δεύτερο η νύχτα της 10ης Μαΐου 1933, όταν 20.000 βιβλία, που θεωρήθηκαν ανατρεπτικά και επικίνδυνα από το ναζιστικό καθεστώς, παραδόθηκαν στις φλόγες ακριβώς μπροστά από την είσοδο του πανεπιστημίου Χούμπολντ.

Το βιβλίο κλείνει αισιόδοξα. Ο πρωταγωνιστής και πυροθέτης Μόνταγκ αφυπνίζεται ύστερα από τη συνάντηση με μια γειτόνισσά του, αρχίζει να συνειδητοποιεί την αξία του βιβλίου και στο τέλος φεύγει δραπέτης σε έναν καταυλισμό διανοούμενων. Το πιο πρωτότυπο είναι ότι ο καθένας από αυτούς θυμάται απέξω ένα βιβλίο, ένα από τα βιβλία που έχουν καεί, κι έτσι ο καθένας γίνεται μια ζωντανή βιβλιοθήκη.

Αυτή τη δυστοπική ιστορία τη διαπερνά μια σαρωτική και ασφυκτική απαισιοδοξία για το επερχόμενο μέλλον, εντούτοις διατηρεί μία φλόγα αισιοδοξίας που σιγοκαίει. Το σκοτάδι που την καλύπτει προκύπτει από την έντονη ανάγκη για φως, ενώ οι συγγραφείς δεν καταγίγνονται τόσο με την προφητεία του μέλλοντος, αλλά με την αποφυγή του.

Αν λοιπόν ο Μπράντμπερι καταλήγει πως η δυστοπία αίρεται όταν ο καθένας μας κουβαλά εντός του μία βιβλιοθήκη μπορούμε να σκεφτούμε ότι το ίδιο θα ήταν εφικτό κι ως απάντηση στον καθηγητή Ρίχτερ;

Αν ήμασταν ικανοί να ψάξουμε, να έχουμε την διάθεση γνώσης για τα ιστορικά σημεία που ο Ρίχτερ αρνείται ,οι στομφώδεις λόγοι επίκρισης του Ρίχτερ και η εθνική υποχρέωση να συρθεί στα δικαστήρια θα γίνονταν σημαία της αντι-ναζιστικής προπαγάνδας;

Γιάννα Στεργίου 

η δυστυχία του να είσαι  Ν.Δήμου