Συνειρμός

Το 2009 ο Φιλιπ Μάγιερ εμφανίζεται στα γράμματα με ένα μυθιστόρημα, την ''Αμερικανική Σκουριά'', και σχεδόν αμέσως οι κριτικοί τον τοποθετούν δίπλα στον Φώκνερ και τον Στάινμπεκ. Η ιστορία γνωστή κι εν μέρει αγγίζει το κλισέ.

Σε μια πόλη της Πενσυλβάνια νέοι μάχονται να ξεφύγουν από τη μοίρα μιας πόλης, ενός κόσμου, μιας ζωής που σκουριάζει μέσα κι έξω. Το Μπιούελ, η πόλη-εξελισσόμενος τάφος, ήταν άλλοτε ακμάζουσα με έσοδα από την αξόρυξη άνθρακα και χάλυβα. Καταρρέει και ''οι μισοί κάτοικοι διατήρησαν την ευημερία τους, οι άλλοι μισοί έγιναν ξανά τροφοσυλλέκτες''.
 Το καστ οικείο. Ένα αγόρι φωτεινό που προδιαγράφεται για κείνο ένα λαμπρό μέλλον στο κολλέγιο, αλλά τελικά παίρνει την λάθος (?) απόφαση να μείνει κοντά στον άρρωστο πατέρα του.
Η αδερφή του που ξέφυγε από την κατάρα πηγαίνοντας στο κολλέγιο και μετά κάνοντας ένα πλούσιο γάμο. Ένας αστέρας του ποδοσφαίρου κι ο καλύτερος φίλος του πρωταγωνιστή που δε δέχεται τη υποτροφία και συνεχίζει να ζει με η μάνα του σ' ένα τροχόσπιτο.
Το μυθιστόρημα ξεκινάει με μια σκηνή- εκκίνηση της τραγωδίας. Ο πρωταγωνιστής αποδρά από την πόλη κλέβοντας 4000$ από τον πατέρα του. Έχει ένα σχέδιο κι ας ξέρει ότι είναι αστείο. Θα πάει με οτ στοπ στην Καλιφόρνια για να σπουδάσει αστροφυσική. Μαζί του κι ο καλός του φίλος. Το ταξίδι, πριν καλά καλα ξεκινήσει θα διακοπεί. Ένας φόνος θα κάνει τους δυο φίλους το τραγικό αντίστοιχο του Δον Κιχώτη και Σάντσο Πάντσα.

Ο Μάγιερ αναγνωρίζει πικρά την παράδοση των λογοτεχνικών ιστοριών σαν τη δική του: ''στο τέλος όλα ήταν σκουριά. Αυτό ήταν ό,τι όριζε αυτό το μέρος. Μία εκπληκτική παρατήρηση. ήταν ίσως το εκατομμυριοστό άτομο που έκανε αυτή την παρατήρηση''.

Όλα αυτά τα πρόσωπα της ιστορίας που σκουριάζουν είναι θύματα των περιστάσεων, αλλά όχι άμεμπτες καρικατούρες. Ο συγγραφέας δεν πατρονάρει, τελειοποιεί τις αποχρώσεις των φωνών και στέλνει ένα σχυρό πολιτικό μήνυμα ''Είμαστε ένας λαός που πορεύεται προς τα πίσω στην ιστορία, αλλά τουλάχιστον είναι συναρπαστικό, είπε το αφεντικό''.

Υγ: Θυμήθηκα ένα άρθρο που μήνες πριν προεβλεπε την νική του Τραμπ. Ένας από του λόγους ήταν η ανάλυση ενός παραδείγματος. Η Ford Motor ήθελε να κλείσει το εργοστασιο σε μία επαρχιακή πόλη σαν αυτή του μυθιστορήματος και να μεταφερθεί στο Μεξικό. Ο Τραμπ απείλησε ότι αν κάνει κάτι τέτοιο, θα φροντίσει να έχει αβάσταχτο φόρο για κάθε αυτοκίνητο που θα εισάγεται στην Αμερική.
Κι ο ήχος των απειλών του ήταν μια γλυκιά μουσική στα αυτιά των ''σκουριασμένων''.

 Γιάννα Στεργίου